NÜKLEER TIP KLİNİĞİ
Uygulamalar ve İş Akışı
- Nükleer Tıp Kliniğinde, acil servis, klinik ve poliklinikler tarafından gönderilen veya direkt Nükleer Tıp polikliniğe başvuran hastaların poliklinik muayeneleri, sintigrafi-PET/BT tetkikleri ve ayaktan ya da yatarak tedavi işlemleri uygulanır.
- Kliniğimizde tüm rutin hizmetler (Poliklinik, Sintigrafi-USG, PET/BT, Gamma Probe ve Tedavi uygulamaları) eğitim görevlisi ve uzman hekimlerin sorumluluğunda aylık çalışma programına göre gerçekleşmekte olup, eş zamanlı asistan eğitimi verilmektedir.
A. Tedavi ünitesi:
1. Ayaktan Radyoaktif İyot (I-131) tedavi uygulaması:
- Ayaktan Radyoaktif I-131 tedavisi, tiroid bezinin aşırı çalıştığı durumlarda (hipertiroidi) uygulanmaktadır.
- Bu işlem için polikliniğimize başvuran ya da konsülte edilen hastalardan endikasyonu olanlara, tedavi dozu hesaplanarak randevusu ve bilgilendirme belgesi verilerek, hastadan imzalı onam alınır.
- Tedavi öncesi uygulanması gerekli medikasyon önerileri hastaya anlatılır.
- Randevu günü resmi evrak girişini takiben bölümümüz hemşiresi tarafından kabul işlemleri yapılarak hastaya tedavi protokolü, tedavi sonrası gerekli medikasyonlar, uyulması gerekli izolasyon tedbirleri (radyasyon güvenliği kuralları), kontrol veya takip aşaması yönünden bilgi verildikten sonra tedavi oral yoldan uygulanır.
- Hasta birkaç saat izole edildikten sonra gönderilir.
2. Y-90 Mikroküre tedavisi:
- Y-90 mikroküre tedavisi, standart tedavi protokollerine yeterli yanıt alınamayan primer veya metastatik karaciğer kanserlerinin tedavisinde kullanılır. Bu tedavi ile tümör boyutunu küçültmek, çoğalmasını engellemek ve semptomları azaltmak amaçlanmaktadır.
- Y-90 mikroküre, tedavi edici β ışıması yapan bir radyoaktif maddedir. Bu radyoaktif madde karaciğerdeki tümör hücrelerine radyasyon etkisiyle hasar vermek suretiyle hastalığı kontrol altında tutmak ve tedavi etmek için kullanılır.
- Tedavi Ankara Onkoloji Hastanesi Girişimsel Radyoloji Kliniğinde Nükleer Tıp ve Radyoloji uzmanları tarafından uygulanır.Y-90 mikroküre tedavisi, intraarteryel kateter aracılığı ile karaciğere uygulanır.
- Y-90 mikroküre tedavisi öncesinde tedavinin uygulanabilirliğini değerlendirmek ve tedavi hazırlığı amacıyla Girişimsel Radyoloji Kliniğinde Radyoloji uzmanları tarafından hepatik kateterizasyon yapılır. Böylece karaciğer içindeki damar yapıları değerlendirilir, tedavi sırasında oluşabilecek istenmeyen etkilere karşı önlem alınır. Aynı seansta Tc-99m MAA enjeksiyonu yapılarak karaciğerin kanlanması ve radyoaktivitenin olası kaçak yerleri Nükleer Tıp uzmanı tarafından değerlendirilir ve uygulanacak Y-90 mikroküre tedavisi için doz hesabı Nükleer Tıp uzmanı ve fizikçi tarafından yapılır ve sonrasında tedavi için randevu işlemi yapılır.
- Tedavi günü hepatik kateterizasyon işlemi ile Y-90 mikroküre tedavisi uygulanır.
- Y-90 mikroküre tedavisi sonrasıuygulanan radyoaktif maddeye bağlı çevreye radyasyon maruziyeti bulunmamaktadır. Ancak, yapılan kateterizasyon (anjiografi ) işlemi nedeniyle 1 gece hastanede kalınması gerekebilir.
3. Lu-177 DOTA peptid bileşikleri ile tedavi:
- Lu-177 DOTA peptid bileşikleri ile tedavi standart tedavi protokollerine yeterli yanıt alınamayan nöroendokrin tümörlü hastalarda uygulanır. Bu tedavinin amacı, hastalığın kontrol altına alınmasını sağlamaktır.
- Tedavi Ankara Onkoloji Hastanesi Nükleer Tıp Kliniğinde uzman doktor ve eğitimli hemşireler tarafından damar yolundan uygulanır.
- Lu-177, tedavi edici β ışıması yapan bir radyoaktif maddedir. Bu radyoaktif maddeye eklenen bileşikler sayesinde vücutta bulunan tümör hücrelerine bağlanır ve radyasyon etkisiyle hasar vermek suretiyle hastalığı kontrol altında tutmak ve tedavi etmek için kullanılır.
- Bu tedavi için, konsey kararı ile kliniğimize başvuran hastalardan endikasyonu olanlara randevusu ve bilgilendirme belgesi verilerek, hastadan imzalı onam formu alınır.
- Tedavi uygulama öncesi gerekli öneriler hastaya anlatılır.
- Tedavi günü hasta resmi evrak girişini takiben bölümümüz hemşiresi tarafından kabul edilir. Tedavi protokolü, tedavi sonrası gerekli medikasyonlar, uyulması gerekli radyasyon güvenliği kuralları, kontrol veya takip aşaması yönünden bilgilendirildikten sonra tedavi uygulanır.
- Tedavi sırasında böbrek fonksiyonlarını korumak amacıyla hastaya aminoasit solüsyonları damar yoluyla verilebilir. Bunun dışında gereksinim duyulduğunda hekim kontrolünde başka medikasyonlar da verilebilir.
- Hasta, Radyasyon Güvenliği Tüzüğü'ne göre, verilen dozun yönetmelikte belirtilen sınırlara inmesine kadar Nükleer Tıp kliniğinde uygun tedavi odasında yatırılır.
- Tedavi sonrasında dikkat edilmesi gereken hususlar yazılı ve sözel olarak hastaya açıklandıktan sonra hasta kliniğimiz kontrolüne tekrar başvurmak üzere gönderilir
4. Lu-177 PSMA tedavisi:
- Lu-177 PSMA tedavisi, standart tedavi protokollerine yeterli yanıt alınamayan ileri evre prostat kanserinde kullanılır. Bu tedavi ile hastalığın kontrol altına alınmasını sağlamak amaçlanmaktadır.
- Tedavi Ankara Onkoloji Hastanesi Nükleer Tıp Kliniğinde uzman doktor ve eğitimli hemşireler tarafından uygulanır. Lu-177 PSMA tedavisi hastaya damar yolundan uygulanır.
- Lu-177, tedavi edici β ışıması yapan bir radyoaktif maddedir. Bu radyoaktif maddeye eklenen PSMA bileşiği sayesinde vücutta bulunan tümör hücrelerine bağlanır ve radyasyon etkisiyle hasar vermek suretiyle hastalığı kontrol altında tutmak ve tedavi etmek için kullanılır.
- Bu tedavi için, konsey kararı ile kliniğimize başvuran hastalardan endikasyonu olanlara randevusu ve bilgilendirme belgesi verilerek, hastadan imzalı onam formu alınır.
- Tedavi uygulama öncesi gerekli öneriler hastaya anlatılır.
- Tedavi günü hasta resmi evrak girişini takiben bölümümüz hemşiresi tarafından kabul edilip tedavi protokolü, tedavi sonrası gerekli medikasyonlar, radyasyon güvenliği kuralları, kontrol veya takip aşaması yönünden bilgilendirildikten sonra tedavi uygulanır.
- Hasta, Radyasyon Güvenliği Tüzüğü'ne göre, verilen dozun yönetmelikte belirtilen sınırlara inmesine kadar Nükleer Tıp kliniğinde uygun tedavi odasında yatırılır.
- Tedavi sonrasında dikkat edilmesi gereken hususlar yazılı ve sözel olarak hastaya açıklandıktan sonra hasta kliniğimiz kontrolüne tekrar başvurmak üzere gönderilir.
B. Poliklinik Hizmetleri
Randevulandırma:
- Kliniğimizden tetkik istemi yapılan tüm hastalar bölüm sekreteri tarafından kabul edilerek, uzman hekim tarafından dosyası incelenerek, tetkik uygunluğu gözden geçirilir ve ilgili sekreter tarafından uygun randevu tarihi verilir.
- Çekim öncesi özellik arz eden tetkiklerde (sintigrafi çekimleri, PET/BT) gerekli reçete düzenlenir ve uyulması gereken kurallar veya alınması gereken tedbirler konusunda hasta bilgilendirilir ve bilgilendirme formları verilir.
Poliklinik Muayene İşlemleri:
- İlk kez başvuran, daha önceden görülüp randevu verilen veya diğer bölümlerden konsülte edilen hastalar polikliniğe başvurur.
- Hastanın elindeki medikal belgelerin veya daha önceki bölüm kontrollerine ait belgelerin incelenmesini ve fizik muayenesini takiben gerekli tetkik, konsültasyon ve tedavi işlemleri planlanır.
- Tedavi endikasyonu konulan hastalar, verilecek olan tedaviye ait bilgilendirme / onam belgeleri düzenlenerek, randevulandırılır.
C. Sintigrafi Uygulamaları
Randevusuna gelen hasta yapılacak işlem hakkında, görüntü öncesi ve sonrası uyulması gereken önlemler ve görüntüleme işlemi konusunda bilgilendirildikten ve onamı alındıktan sonra hazırlanmış olan radyoaktif madde (her tetkik ve hasta için özel olarak sıcak oda teknisyenleri tarafından hazırlanan) uygulanır.
- Radyoaktif madde uygulanmasından sonra, yapılacak sintigrafik çalışmanın protokolüne göre aynı gün ve/veya takip eden günlerde, doktor gözetiminde kamera teknisyeni tarafından görüntüleme işlemi yapılır.
- Çekim esnasında hastaya yapılabilecek veya yapılması gerekli medikal uygulamalar hemşire tarafından gerçekleştirilir.
- Çekim bittikten sonra hasta bekleme odasına alınır.
- Ön değerlendirme sonrası uzman doktor gerekli görürse ek çekimler yapılır. Alınan görüntüler, uygulamanın özelliğine göre veri işlemlerini takiben uzman doktor tarafından raporlanır.
- Rapor ve çekime ait film aynı gün veya ertesi gün hastaya teslim edilir.
D. PET/BT uygulamaları (F-18 FDG, Ga-68 DOTA, Ga-68 PSMA)
Randevuya gelen hasta yapılacak işlem hakkında, görüntü öncesi ve sonrası uyulması gerekenler ve görüntüleme konusunda bilgilendirilir. Hastanın onamı alındıktan sonra hazırlanmış olan radyoaktif madde (F-18 FDG / Ga-68 DOTA / Ga-68 PSMA)damar yolu ile uygulanır.
- Radyoaktif madde uygulanmasından sonra hastalar tek kişilik bekleme-dinlenme odasına alınır.
- Çekim zamanı geldiğinde, görüntüleme işlemi başlar.
- Ön değerlendirme sonrası uzman doktor gerekli görürse ek çekimler yapılır. Çekim sonrası alınan görüntüler, uygulamanın özelliğine göre uzman doktor tarafından veri işlemlemeyi takiben raporlanır.
- Rapor ve çekime ait film-CD ertesi gün hastaya teslim edilir.
E. Eğitim
Klinik Eğitim Sorumlusu başkanlığında müfredata uygun asistan eğitim programı çerçevesinde asistan eğitimi yapılır.
- Klinik eğitim sorumlusu başkanlığında yürütülen ders, seminer, literatür ve olgu sunumları önceden belirlenen eğitim programına göre başasistan, uzman hekimler, bölüm asistan hekimleri ve rotasyoner asistan hekimlerin katılımı ile gerçekleştirilir.
- Hastane içi eğitim faaliyetleri ve konseylere, asistan hekim ve uzman hekim katılımı sağlanır.
- Nükleer Tıp Derneği’ nin her yıl düzenlediği ‘Nükleer Tıp Okulu’ eğitim faaliyetlerine asistan hekimlerin katılımı sağlanır.
- Multidisipliner eğitim toplantıları ve kurslara katılım sağlanır.