Uyku Laboratuvarı
Uyku
Hayatımızın en önemli döngüsel sürekliliği olan uyku ve uyanıklık gerek yaşam kalitesi, gerekse günlük sosyal aktivitelerimiz yönünden önemli yer tutar. Uyku süresi açısından bireysel farklılıklar olabilmekle beraber Türkiye ‘de toplumun çoğunluğunun (%75) günde 7-8 saat uyuduğu bilinmektedir . Ancak uykunun niteliği ve uykuda yaşanan olaylar yönünden ele alındığında “uyku bozuklukları’’ nın temeli oluşmaktadır .Uluslararası Uyku Hastalıkları Sınıflama(ICSD) ye göre : uykusuzluk, uykuya bağlı solunum hastalıkları(uyku apnesi =uykuda solunumun durması ) , hipersomni (aşırı uyuma halleri ),uykunun döngüsel anlamda ritm bozuklukları (sirkadien ritm bozuklukları ),uykuya bağlı hareket bozuklukları uyku bozukluklarının temelini teşkil etmektedir .
Horlama ve uyku apnesi
Yapılan araştırmalarda horlama yakınması erişkinlerin %10-30 unda saptanmıştır.Ancak bunların %5 inde uyku apnesi eşlik etmektedir .Aşırı yüksek sesle ve devamlı horlaması olan kilolu, orta yaşlı erkeklerde( kadınlardan iki kat fazla) uyku apne sıklığı artmaktadır .Bu hastalarda uykuda solunumun durması veya solunum derinliğinin azalması sonucu dokulara yeteri kadar oksijen taşıyamaz. Uykuda sık uyanmalar ve uyku bölünmeleri ve oksijen taşınma bozukluklarının sonucu olarak gündüzleri halsizlik ve uykululuk hali, baş ağrısı, ağız kuruluğu, konsantrasyon bozuklukları, geceleri terleme, sık idrara çıkmanın yanı sıra unutkanlık ,hormonal değişimlere bağlı olarak cinsel fonksiyon bozuklukları görülmektedir.
Tedavi edilmeyen olgularda
Felç, kalp krizi ,kalp ritm bozuklukları, hipertansiyon hatta ani ölümlerin olabileceği, araç sürücülerinde 2-3 kat artmış trafik kazası riskinin var olabileceği akılda tutulmalıdır.
Dr. Abdurrahman Yurtarslan Ankara Onkoloji Hastanesi Uyku Bozuklukları Merkezi hem yaşam kalitesinde hem günlük aktivitelerde bozulmanın yanısıra, neden olduğu sonuçlarla tehlikeli hastalık ve kazalara yol açabilecek bu grup hastalıklar için altın standart tanı yöntemi olan polisomnografi(uyku testi ) çalışmaları yapmak üzere hizmet vermektedir .Merkezimizde başlıca uykuya bağlı solunum hastalıkları (uyku apnesi=uykuda solunumun durması ) tanı ve tedavisinin yanı sıra yukarıda bahsi geçen hastalıklara da gereğinde multidispliner yaklaşımlarda bulunulmakta ve tedavi edilmektedir.
Uyku testi gerekliliği olan hastalar randevu sistemine göre çağırılır . Gece saatlerinde başvurularını yapar, verilen uyku anketlerini doldurur ve uyku testine alınırlar . Bu amaçla hastalara deri üzerinden birçok elektrod ve sensörler bağlanır , bu işlemde alınan kayıtlar bilgisayara kaydedilir ve skorlama denilen incelemelerden geçirilen kayıtlar raporlanır . Tanı konulan hastalara uygun tedavi seçenekleri belirlenir. Gerektiği durumlarda hastalar ikinci gece çalışmasına alınarak pozitif basınç tedavisi için ayar ve uyum çalışmasına alınır.
Uyku apnesinde Tedavi seçenekleri
Bugün bilinen başlıca tedavi seçeneklerinden pozitif basınçlı cihazlarla yapılan tedaviler uygun hastalarda çok iyi sonuç vermektedir .Pozitif hava basıncını burun veya hem burun hem ağız yoluyla vermek suretiyle hava yolları açık tutulur. Böylece hem horlama hem de apne semptomları giderilmiş olur .Yine uygun hastalara cerrahi tedavi de olumlu sonuçlar ile karşımıza çıkmaktadır . Hastalığı çok ileri olmayan seçilmiş olgularda burun , dil kökü, küçük dil operasyonları hastalığın tedavisinde oldukça iyi sonuçlar vermektedir.Ağız içi aparaylar da bir diğer uygulanan tedavi seçeneği olup tedavide ana prensip hastaya en uygun tedavi seçeneğini gerekirse bireden fazla seçeneği bir arada uygulayabilmektir.
Uykunuzu test edin
Türk Uyku Tıbbı Derneğinin hazırlamış olduğu anketle:
1.Haftada 2-3 gece uykuya dalmakta güçlük çekiyorsanız
2.Akşam saatlerinde veya yatağa girdiğinizde bacaklarınızda bir huzursuzluk hissediyorsanız
3.Uyuyamayacağınız fikri sizde endişe yaratıyorsa
4.Yatakta sürekli olarak bacaklarınızı hareket ettirmek zorunda kalıyorsanız
5. Gece içinde nefes alamama hissi ile uyanıyorsanız
6.Horlamanız odanın dışından duyulacak kadar şiddetli ise
7. Uykuda nefesinizin durduğu gözlemleniyor ve söyleniyorsa
8. Geceleri uykuda ensede ve başta terleme oluyorsa
9.Sabahları yorgun ve baaş ağrısı ile uyanıyorsanız
10.Gündüzleri uykululuk hali ve dayanılmaz uyku atakları yaşıyorsanız ve bu yüzden araba kullanmakta zorluk yaşıyorsanız;
Uyku bozuklukları merkezine başvurunuz.